و اثر بخشی سازمان گردد. مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهر همدان پرداخته است.

Transcript

1 بررسی ویژگیهای شخصیتی مدیران با سبک رهبری آنها فرشید شمسائی زکیه داود آبادی امیر صادقی چکیده مقدمه: محیط سازمان ایجاب میکند که مدیران در هر زمان سبک رهبری مناسب را با شرایط موجود و تیپ شخصیتی خود و زیر دستان انتخاب نمایند تا موجب افزایش بهرهوری و اثر بخشی سازمان گردد. هدف: این مطالعه به تحلیل رابطه بین سبک رهبری و ویژگی شخصیتی مدیران پرستاری مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهر همدان پرداخته است. روش: در این مطالعه همبستگی 90 مدیر پرستاری )مترون سوپروایزران وسرپرستاران( مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهر همدان در سال 1393 با روش نمونهگیری سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه 12 سوالی "توصیف اثربخشی و انعطاف پذیریLEAD " و پرسشنامه 60 سوالی "ویژگی شخصیتی نئو" بودند. ابزارها استاندارد بوده و پایایی آنها بترتیب ( 0/92= r و 0/68= r ) و به صورت خودگزارشی تکمیل گردیدند. دادهها با استفاده از برنامه SPSS 16 و آمار توصیفی و آزمونهای استنباطی کای دو آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند )0/05< α( يافتهها: سبک رهبری غالب واحدهای مورد مطالعه سبک رهبری توجیهی )%2/52( بود. همچنین بین ویژگی های شخصیتی برون درون گرایی و سبک رهبری ارتباط معنی داری وجود داشت )030 /0= p( ولی بین ویژگی های شخصیتی روان آزرده گرایی انعطاف پذیری توافق پذیری و وجدانی بودن و سبک رهبری ارتباط معنی داری وجود نداشت.) 05 /0>p( نتيجهگيري: میتوان با توجه به نوع ویژگیهای شخصیت مدیران )برونگرایی( انها را برای بکارگیری سبک مشارکتی اماده نمود. کلمات کلیدی: سبک رهبری مدیران پرستاری ویژگی های شخصیتی فرشید شمسائی استادیار مرکز تحقیقات مراقبت مادر و کودک دانشگاه علوم پزشکی همدان ایران زکیه داود آبادی دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی گروه پرستاری دانشگاه علوم پزشکی همدان ایران. مؤلف مسؤول: امیر صادقی استادیار مرکز تحقیقات مراقبت مادر و کودک دانشگاه علوم پزشکی همدان ایران آدرس: ambehrad@yahoo.com سال چهارم دوره چهارم شماره اول بهار

2 همكاران و صادقی مقدمه رفع درصدد شده تشکیل آن مبنای بر که اهدافی به بنا سازمان هر و سازمانها به توجه لذا میباشد. انسانها برای خدمت انجام و نیاز اول درجه در جوامع به خدمات بهینه ارائه در آن کیفیت افزایش شیوهی و کرده توجه سازمانها مدیریت به که است آن مستلزم ضعف و قوت عوامل شناخت از پس و زده محک را آنها رهبری فرهنگ میزان با که را سازمان در مدیریت متناسب روشهای آن و کرده شناسایی را دارد همخوانی کارکنان استعداد و روانی بلوغ فعالیت زمینههای همه در رهبری و مدیریت به نیاز )1(. برگزینیم چنین هم و ترین کمیاب مدیران است. حیاتی و محسوس اجتماعی کننده تعیین و اصلی عوامل و سازمانها های سرمایه ارزشترین با آن شکوفایی و رشد در حیاتی و بنیادی نقش که هستند جامعه از بهرهگیری با که دارند را آن توانایی وآگاه شایسته مدیران دارند. هدفهای شغلی تجربههای و کارشناسی دانش درونی تواناییهای و بخشند تحقق برتر گونهای به منابع کمترین بکارگیری با را سازمان )2(. برند باال را سازمان وکارایی بخشی اثر سازمانها که میگردد مشخص آنجا از مدیر نقش و اهمیت واقع در بر میتوانند زمانی درمانی و بهداشتی خدمات سازمانهای همانند نیروی سازند که برآورده را خود نیازهای و آیند فائق موانع و مشکالت گام سیستم کلی اهداف تامین جهت در و هماهنگ هم با آنها انسانی زمانیحاصل استکهچنینهماهنگیوهمکاری بردارندوقدرمسلم و بهبود رهبری یعنی مدیریت عنصر و وظیفه مهمترین که میآید یک نقشهای مهمترین از یکی رهبری حقیقت در )3(. یابد توسعه یک تحقق به دیگران کردن عالقهمند هنر و علم رهبری است مدیر بتواند خویش هدف با رابطه در که است الزم و بوده آرمان و هدف را برنامهها و آورد بوجود نظام زند تخمین را نیازها کند برنامهریزی )4(. گذارد اجرا به میدهندوازطریق رهبرانخوبباروشهایمتنوعبهکارکنانانگیزه شرایط با انطباق جهت فرد در توانایی احساس افراد نیازهای به توجه در مديران رهبري سبك شك بدون )5(. آورند می بوجود جدید استفاده است. موثر سازماني اهداف جهت در كاركنان صحيح هدايت شخصیتی ویژگیهای اساس بر مديريت يا رهبري سبك بهترين از تحقق برای شد. خواهد سازمان كارايي و اثربخشي افزايش به منجر همچنین و زمانی و مکانی شرایط به توجه با مدیران سازمان اهداف )6(. میگیرند کار به را شیوههایی یا سبک خود اخالقی خصوصیات اوست. شخصیت با متناسب و او خود مختص رهبری هر سبک هرچه است. فرد شخصیت از بخشی رهبری سبک است معتقد فیدلر در را بیشتری وری بهره باشد بیشتر شغل و شخصیت بین تناسب داشت.بنابراینانتخابشخصیتمناسب میتواندعملکرد پیخواهد بر کارکنان نگرش روی بر و آورده فراهم سازمان برای بهتری شغلی )7(. گذارد تاثیر کارشان صفات به برآیند محوله وظایف انجام عهدهی از اینکه برای مدیران که است صفتی مدیر خالقیت و هوش دارند. نیاز خاص شخصیتی سازمانی مقوله یک در حقییقت در میشود. برده نام آنها از اغلب میکند فراهم سازمان برای که موقعیتهایی از جدا مدیر شخصیت نظر از افراد ویژگیهای بندی طبقه برای شخصیت نمیشود. تعریف بهعنوانمجموعهسازمانيافته رفتارمیباشد.ویژگیهایشخصیتی میباشد افراد در پايدار و ثابت نسبتا خصوصيات از متشكل واحدي و )8(. ميسازد متمايز ديگر افراد يا فرد از را فرد يك هم روي بر كه رهبری برای شخصیتی ویژگیهای و تواناییها با متناسب فردی اگر سازمان بلکه شد خواهد حاصل فردی شکوفایی تنها نه شود انتخاب در انسانی نیروی صحیح انتخاب برد. خواهد بیشتری بهره او از نیز از بخش این در کالن گذاریهای سرمایه به توجه با مدیریت بخش )9(. میباشد سازمان هر مهم مسائل با ارجاع سطح اولین و بهداشتی خدمات ارایه مهم بازوی بیمارستان سازمان مهمترین لحاظ این به و است مشخص مسئولیتهای قلمرو مانند نیز بیمارستان رو این از میآید. شمار به درمانی و بهداشتی کل سطح در چه موثر و کارآمد رهبري نیازمند دیگري سازمان هر نیست پذیر امکان امر این و میباشد آن خرد سطح در چه و سازمان متناسبباشرایط سبکرهبريخودرا مگراینکهمدیراناینمراکز سبک دانستن )10(. نمایند انتخاب بیمارستان اهداف و مقتضی در درمانی مرکز مهمترین عنوان به بیمارستانها در مناسب رهبری سطوح مدیران از برخورداری همچنین و درمان و بهداشت شبکههای در را مدیران میتواند متناسب شخصیتی ویژگیهای با میانی و ارشد مفیدی راهنمای و نموده یاری بهتر بیمارستانها امور مناسبتر اداره موانع و مسایل با برخورد جهت در مدیران و سیاستگذاران برای )3(. باشد کارکنان مدیریت و سازمانی )برونگرا شخصیتی تیپ بین رابطه بررسی در سال) 1385 ( در نبوی دانشگاه مدیران در مشارکتی( - )آمرانه رهبری سبک و درونگرا( - سبک با گرا برون شخصیتی ویژگی بین داری معنی رابطه تهران ویژگی بین مثبت و دار معنی رابطه وجود نیز و مشارکتی مدیریتی مطالعهای در )11(. یافت آمرانه مدیریتی سبک با درونگرا شخصیتی 1394 بهار اول شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه 10

3 پرستاری مدیران رهبری سبک و شخصیتی ویژگیهای انجام نامه پرسش طریق از که متحده ایاالت در )2011( سال در درحالی داشت. مثبت رابطه آمرانه مدیریتی سبک با برونگرایی شد رابطه آمرانه مدیریتی سبک با آزردهگرایی روان و پذیری توافق که رابطه اجتناب با گشودگی برونگرایی چنین هم داشتند. منفی اجتناب با گرایی آزرده روان و وجدان که حالی در داشتند منفی که داد نشان فونگ تحقیقات همچنین )12(. داشتند مثبت رابطه و است شغلی موفقیت در بالقوه عاملی شخصیتی ویژگیهای ویژگیهایشخصیتیبرونگراییوباوجدانی همراهباسبکمدیریتی داده نشان تحقيقات )13(. هستند رئیس موفقیت عامل مشارکتی ميباشند برخوردار برونگرايي شخصيتي ويژگي از كه مديراني است از که افرادی نیز و داشتهاند كارمندان با را بهتري رابطه مراتب به مختلف موقعیتهای در دارند برخور باالیی موقعیت با سازگاری خود به کافی بقدر و میپردازنند کارهایشان به مستقل طور به با ارتباط ودر داشته اطمینان خویش قضاوتهای به هستند متکی خوشرویی با را انتقادات میکنند مسئولیت احساس تصمیماتشان دلسرد زمانیکهباتصمیماتوعقایدشانمخالفتشود میپذیرنندو )14(. نمیشوند در آنها شخصيتي ويژگيهاي و مديران رهبري سبك اهميت امروزه هر گذاران سياست نظر مورد كه است موضوعاتي جمله از سازمان نيروي از استفاده بدون و تنهايي به مديران گرچه ميباشد كشوري ولي آيند نائل سازماني اهداف به نميتوانند توانمند و انگيزه با انساني مشكالت گشاي راه ميتواند مدبرانه و عالمانه مديريت و رهبري خدمات سازمانهاي در پرستاري مديران نقش باشد. كنوني جوامع ارائه تخصصي كادر ويژه به خود پرسنل ابقای در درماني بهداشتی پرستاری مدیران از بسياري )4(. است حیاتی بسیار مراقبت دهنده منظور به و خود کارکنان عملكرد رساندن حداكثر به جهت در به رو روند طرفی از )7(. میکنند تالش سازماني اهداف به دستیابی تحوالت اين با همگام و همراه كه ميكند ايجاب جهاني تحوالت رشد با نظر اين از )15(. شوند متحول نيز كاركنان و مديران سازمانها توانمند در را مؤثري نقش ميتوانند پرستاری مديران اينكه به توجه باشند داشته بیمارستان نتيجه در و كاركنان كردن متحول و كردن خصوص به پرستاری مديران رهبري سبكهاي به خاص توجه لذا در را حياتي نقش كه بیمارستانها در آنها شخصيتي ويژگيهاي دیگر طرف از ميرسد. بنظر ضروري ميباشند دار عهده كشور توسعه بیمارستان سطح در خصوص به زمینه این در شده انجام مطالعات با را حاضر مطالعه که شد آن بر پژوهشگر لذا میباشد. شمار انگشت مدیران رهبری سبک و شخصیت ویژگیهای رابطه "تعیین هدف " همدان پزشکی علوم دانشگاه درمانی و آموزشی مراکز پرستاری نماید. اجرا و طراحی روشها و مواد که است همبستگی نوع از توصیفی مطالعه یک حاضر پژوهش شخصیتی ویژگیهای و رهبری سبک بین رابطه تعیین منظور به همدان پزشکی علوم دانشگاه آموزشی درمانی مراکز پرستاری مدیران پرستاری مدیران کلیه پژوهش جامعه شد. انجام )1393( سال در درمانی آموزشی مراکز در شاغل سرپرستاران( سوپروایزران )مترون شش حداقل پژوهش زمان در که همدان شهر پزشکی علوم دانشگاه به پرستاری دفتر یا و مختلف بخشهای از یکی در کار سابقه ماه مدرک حداقل دارای همچنین و بودند دارا پرستاری مدیر عنوان که شد داده اطمینان کنندگان شرکت به بودند. پرستاری کارشناسی ماند. خواهند محرمانه ها داده همه توجه با و سرشماری طریق از مطالعه مورد واحدهای مطالعه این در پرستاری مدیر )90( مجموع در مطالعه در شرکت به خود تمایل به )مترون سوپروایزر سرپرستار(تعیینشدند.محیطپژوهشراتمامی پزشکی علوم دانشگاه به وابسته درمانی آموزشی بیمارستانهای تشکیل بهشتی( شهید فاطمیه فرشچیان اکباتان )بعثت همدان دادند. و اثربخشی "توصیف استاندارد پرسشنامه دادهها جمعآوری ابزار شده انجام خودسنجی صورت به که است پذیریLEAD " انعطاف هر برای و میکند توصیف را موقعیت دوازده پرسشنامه این است. از یکی بیانگر پاسخها از یک هر دارد وجود پاسخ چهار موقعیت هرسی موقعیتی رهبری تئوری در شده تعریف رهبری سبکهای در است. شده تدوین بالنچارد و هرسی توسط که است بالنچارد و موقعیتهای از یک هر خواندن از پس بایستی پرستاری مدیر واقع نزدیکترین بیانگر که را متمایزشده رفتار چهار از یکی پرسشنامه است ذکر شایان )16(. میکرد انتخاب است موقعیت آن در وی رفتار در و تعیین ایرانی جامعه در قبال پرسشنامه این محتوایی روایی که پایایی ضریب با و )18,17( است شده گرفته کار به بسیاری مطالعات و نورایی مطالعه در r( )0/92= و حسنیان) 17 ( مطالعه در r( )0/76= سبک تعیین منظور به است. گرفته قرار استفاده مورد )18( همکاران سبک هر برای را ها انتخاب کل تعداد پرسشنامه هر در غالب رهبری درمقامسبك راکسبکرده درنظرگرفتهوسبکیکهبیشتریننمره بهار اول شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه

4 همكاران و صادقی شد. گرفته نظر در فرد غالب رهبري پرسشنامه از پرستاری مدیران شخصیتی ویژگیهای گردآوری جهت شده نظر تجدید نسخه شد. استفاده نئو" شخصیت "ویژگیهای سنجی خود نامه پرسش نوعی NEO شخصیتی نامه پرسش ویژگیهایشخصیتیاستکهمبتنیبریکالگویمعروفشخصیتی است سئوال شامل) 60 ( نامه پرسش این است. عاملی پنج مدل نام به در است. )نمره 48 ( حداکثر و 12( )نمره حداقل روش این در که مطالعه چندین نتایج کوتاه فرم NEO پرسشنامه اعتبار خصوص همسانی کوتاه فرم NEO مقیاسهای زیر که است آن از حاکی آلفای ضریب کاستا و کرا مک مثال عنوان به دارند. خوبی درونی )19(. کردهاند گزارش آزردهگرایی روان برای )86/.( بین را کرونباخ کرونباخ آلفای که است آن از حاکی نیز نزلک و مورادیان مطالعه نتایج اب و توافقپذیری پذیری انعطاف درونگرایی برون- آزردهگرایی روان پرسش این )20(. 83/.( و 75/. 74/. 75/. )84/. ترتیب به وجدانی و کرا مک )21(. است شده هنجاریابی گروسی توسط ایران در نامه آن کامل فرم با NEO شده کوتاه ابزار که میدارند اظهار کاستا دارد.بهگونهایکهمقیاسهایفرمکوتاه همبستگی دقیقی مطابقت )22(. دارند کامل فرم مقیاسهای با )68/.( از باالتر علوم دانشگاه پژوهشي شوراي از الزم مجوزهاي كسب با محقق فرشچيان درماني آموزشي مركز محترم رياست همدان پزشكي نامه معرفي و هماهنگي با بهشتی شهید فاطمیه بعثت اکباتان )مترون مطالعه مورد واحدهای انتخاب جهت پزشكي علوم دانشگاه مراجعه مراکز این مختلف قسمتهای به سرپرستاران( سوپروایزران آموزشی و درمانی مراکز در شاغل پرستاری مدیران تمامی از و نموده بر آنها موافقت از پس آمده عمل به دعوت پژوهش در شرکت برای قرار آنها اختیار در خودسنجی ابزار مطالعه به ورود معیارهای اساس گرفت. نمرات بندی جمع و گذاری کد پرسشنامهها جمعآوری از پس صیفی تو آمار و SPSS 16 برنامه از استفاده با نتایج گرفته صورت آزمون دو کای استنباطی آزمون و معیار( انحراف میانگین )فراوانی در 0/05 از كمتر داري معني سطح شد. تحلیل و تجزیه مستقل تی نظرگرفتهشد. یافتهها در )%44/44( پرستاری مدیران بیشتر که داد نشان تحقیق این نتایج کمتر سابقه دارای )%7/60( زن )%86/7( سال )44-37( سنی گروه دارند. پرستاری کارشناسی تحصیلی مدرک )%84/4( و سال )10( از توجیهی رهبری سبک آنان غالب رهبری سبک و 1( شماره )جدول 2( شماره )جدول بود. )%52/2( توجه با شخصیتی ویژگیهای و رهبری سبک بین ارتباط با رابطه در نشان یافتهها )0/05( داری معنی سطح در دو کای استنباطی آمار به رهبری سبک و درونگرایی برون- شخصیت ویژگی بین که داد و رهبری سبک بین اما 0/05>p(. ( دارد وجود دار معنی ارتباط ویژگیهایشخصیتیروانآزردهگرایی انعطافپذیری توافقپذیری شماره 3 ( )جدول نداشت. وجود معناداری ارتباط هیچ بودن وجدانی و دموگرافیک مشخصات فراوانی توزیع 1. شماره جدول دموگرافیک مشخصات تعداد درصد 26/ سن)سال( 44/ / /7 78 جنس زن 13/3 12 مرد 60/ < )سال( مدیریتی سابقه 30/ /0 9 20> 84/4 15/ تحصیالت سطح لیسانس لیسانس فوق 1394 بهار اول شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه 12

5 ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری مدیران پرستاری جدول شماره 2.توزيع فراواني واحدهای مورد مطالعه بر حسب نوع سبك رهبري غالب سبک رهبری دستوري توجيهي مشارکتی تفویضی جمع فراواني درصد 18/9 52/2 28/ جدول شماره 3.رابطه ویژگیهای شخصیتی با سبک رهبری واحدهای مورد مطالعه سبك رهبري آمارP-F VALUE ويژگيهاي شخصيتي ميانگين دستوري انحراف معيار ميانگين توجيهي انحراف معيار ميانگين مشاركتي انحراف معيار 0/582 0/030 0/302 0/173 0/467 0/545 3/636 1/213 1/789 0/768 11/38 8/37 9/98 8/65 10/46 50/94 50/19 51/00 50/20 48/08 7/90 9/99 9/63 10/20 8/67 48/95 51/89 48/52 51/33 51/11 12/94 10/83 10/91 10/87 12/65 51/45 44/48 52/58 46/03 49/86 روان آزردهگرايي برون- درونگرايي انعطافپذيري توافقپذيري وجدانيبودن بحث در این مطالعه که با هدف بررسی ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری مدیران پرستاری انجام شد یافتهها در خصوص سبک رهبری نشان داد که سبک رهبری غالب در واحدهای مورد مطالعه سبکرهبریتوجیهیبا %52/2 بودهاست.رفتار رهبردرسبک رهبری توجیهیوظیفهمداریورابطهمداریباال میباشد. رهبردررفتاروظیفه مداری در مورد این که کارها و تکالیف چگونه چه وقت و چطور انجام شوند تذکر میدهد و در رفتار رابطه مداری به سخن دیگران گوش داده و رفتار حمایت کننده را به نمایش میگذارد ) 23 (.اين سبك توجيهي ناميدهميشودزيرارهبرنهتنهاهدايتكنندهميباشدبلكه دربارهعلت انجام كار توضيح ميدهد و ارتباطات دوطرفه برقرار ميكند. از میان 4 سبک سرپرستاران معتقد بودند که هیچگاه از سبک تفویضی به عنوانسبکغالباستفادهنکردهاند.درسبکتفویضیپیروانبهرفتار حمایتکنندهوارتباطاتدوطرفهنیازندارند )24(. یافتههایمربوطبه تعیینسبکبانتایجپژوهشتوصیفی بهمنظورتعیینسبک رهبری سرپرستاران از دیدگاه خود و پرسنل با استفاده از ابزار خود سنجی و دگرسنجیهرسیوبالنچاردهمخوانیداشت )25(. نتایجتحقیقحاضر بایافتههایبالسانلی )2009( نیزهمخوانی داشت نتایجمطالعهحاکی از آن بود که پرستاران اغلب سبکهای رهبری توجیهی و مشارکتی را در تعامل با زیردستانشان به اجرا می گذاشتند و زمانی که حجم کار به اوج میرسید سبکهای دستوری و توجیهی به کار گرفته میشدند )26(. نتایج مطالعه حسنیان )1383( که به بررسی سبک رهبری مدیران گروههای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی همدان از دیدگاه خودشان میپرداخت از این جهت که تعداد بسیار کمی از مدیران )%3/5( ازسبک رهبریتفویضی استفادهمیکردندبانتایج اینمطالعه همخوانی دارد )17(. نورایی و همکاران )1385( نیز با تحقیق روی )63 ) مدیر و )185( عضو هیئت علمی دانشکدهها و گروههای تربیت بدنی و علوم ورزشی به ارزیابی و سنجش نوع سبک رهبری با استفاده از ابزار استاندارد هرسی و بالنچارد )ابزار )LEAD پرداخته و با هدف تعیین سبک رهبری مدیران از دیدگاه اعضای هیئت علمی دریافتند کهبیشتریننمرهمدیرانمربوطبهسبکتوجیهیوکمترینآنمربوط بهسبکتفویضی است ) 18 (کهبانتایجمطالعهحاضرهمخوانیدارد. همچنین در اینمطالعهبینسبک رهبریو ویژگیشخصیتیبرون - درونگراییارتباطمعنیداریمشاهدهشد.کهبانتایجمطالعاتسلیمی 13 فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره اول بهار 1394

6 صادقی و همكاران و همکاران )2011( که به مطالعه ارتباط سبک رهبری و ویژگیهای شخصیتی پرداخته است همسو میباشد )26(. هم چنین با تحقیق نبوی همخوانی دارد )11(. درحالی که در مطالعه گوهری مقدم و همکاران )2010( بين ميزان برون- دورنگرايي و نوع سبك رهبري مديران شركتها تفاوت معني داري وجود ندارد )27(. همچنینبینسبکرهبریوویژگیهایشخصیتیروانآزردهگراییو توافقپذیریارتباطمعناداری مشاهدهنشد.کهبانتایجمطالعه گوهری مقدم وهمکاران )2010( همسواست )27( درحالیکهدرنتایجمطالعه سلیمی و همکاران )2011( ارتباط معناداری بین روان آزرده گرایی و سبک رهبری ارتباط معنی دار و منفی وجود داشت ولی بین توافق پذیریوسبک رهبریارتباطمعنادار مشاهدهنشد )28(. دراینمطالعه بین سبک رهبری و ویژگیهای شخصیتی انعطاف پذیری و وجدانی بودن نیز ارتباط معناداری وجود نداشت. در مطالعه گوهری مقدم و همکاران) 2010 ( بین ویژگیهای شخصیتی انعطاف پذیری و وجدانی بودنوسبک رهبریارتباطمعنیداریوجوددارد )27(. کهبامطالعات حاضرهمخوانیندارد. به طورکلی نتایج این تحقیق با مطالعه خنفیر و همکاران که بررسی رابطهبین ویژگیهایشخصیتیوسبک رهبریپرداختهاندهمخوانی دارد )29( همچنینبامطالعهعلیخانیوهمکارانکهبهبررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری مدیران پرستاری پرداخته است همخوانی دارد )30( و در هر دو مطالعه رابطه مثبت و معناداری بین متغیرهای مطالعه یافت نشد. همچنین با مطالعه اسالمی فارسانی و همکاران )14( اجاقیشیرمردوهمکاران )9( کهبررسیسبک رهبری با ویژگیهای شخصیتی در سازمانهای مختلف پرداخته شده است همخوانیندارد. نتيجهگيري مطالعه حاضر توانسته است اطالعاتی را در خصوص ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری مدیران پرستاری مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان فراهم نماید. میتوان نتیجه گرفت که شناختویژگیهایشخصیتیدرآگاهیوشناختشیوههایمدیریتی بروز رفتارها و شیوههای نفوذ مدیران بر زیر دستان کمک مینماید. در اینمطالعهبهبررسی رابطهبین ویژگیهایشخصیتیباسبک رهبری مدیران پرستاری مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان پرداخته شده است هم چنین مدیران پرستاری از نظر سن جنس مدرکتحصیلیوسابقهمدیریتیموردمطالعهقرارگرفتند. اگرچه در مطالعهحاضر ارتباطیبینویژگیهایشخصیتیوسبکرهبریالبته به جز ویژگی شخصیتی برون - درون گرایی یافت نشد ولی با جمع بندی مطالعات مختلف به کار رفته در بحث میتوان گفت که مدیران با ویژگیهای شخصیتی مناسب میتوانند سبک رهبری متناسب با موقعیت خود را انتخاب نمایند. به طور کلی موفقیت سازمان بستگی به رهبری مناسب مدیران و توجهبهاستعدادهایافراد سازمان و ویژگیهای شخصیتی مناسب آنان دارد. لذا مدیران سازمانها خصوصا سازمانهای بهداشتی درمانی در انجام وظایف رهبری خود به انتخاب سبک رهبری هماهنگ با موقعیت ویژگی شخصیتی مورد نظر توجه کافی به عمل آورند.از طرفي با وجوداينکه مطالعات در زمینه ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری انجام شده است با اين حال هنوز جامعه پرستاري نيازمند تحقيقات بيشتر در اين زمينه مي باشد. در هر پژوهش یک سری محدودیتهایی وجود دارد که میتواندبر فرآیند آن نیز تاثیرگذار باشد. متاسفانه رفع بعضی از آنها خارج از عهده محققان میباشد. لذا در تحقیق حاضر نیز محقق با یک سری محدودیتها مواجه شده است. از جمله آنها میتوان به موارد ی اشاره نمود : اجرای مطالعه در یک شهر و تنها مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان تعداد محدود و کم مدیران پرستاری شاغل در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان مقطعی بودن پژوهش وضعيت رواني و عاطفي واحدهاي مورد پژوهش هنگام پاسخگويي به سواالت ممكن استدرصحتودقتپاسخگوييآنانتاثيرگذارباشد. بر اساسنتایجبدست آمدهبین ویژگیهایشخصیتیوسبک رهبری پشنهاداتیارائه میگردد.اینمطالعهدرمحیطبزرگتریدیگریباتعداد نمونه بیشتری انجام گردد. مطالعه پس از انجام کالسهای مدیریتی و آگاه نمودن مدیران از سبکهای رهبری مختلف انجام شود. در انواع مختلفسازمانها رابطهویژگیهایشخصیتیباسبکرهبریمدیران آنانموردبررسیقرارگیرد.بررسیعواملدیگرموثربرسبک رهبریو ویژگیهایشخصیتیازجملهسالمتروان خالقیتمدیرانو... تشکر و قدردانی این مقاله نتیجه پایان نامه دانشجویی مقطع کارشناسی ارشد به شماره قرارداد / 16/73/9374 /پ مصوب دانشگاه علوم پزشکی همدان میباشد. بدین وسیله از مدیران پرستاری)مترون سوپروایزران سرپرستاران( مرکز آموزشی درمانی فرشچیان بعثت شهید بهشتی اکباتان فاطمیهشهرهمدانکهباصبر وحوصله زیاد درمطالعهشرکت نموده و محقق را در تکمیل پرسشنامهها یاری دادند تشکر و قدردانی میشود. 14 فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره اول بهار 1394

7 ویژگیهای شخصیتی و سبک رهبری مدیران پرستاری References 1. Alagheband A. Relationship between management style and the type of education and sex education in high school administrators in Tehran (MSc.thesis).Allameh Tabatabai University, Faculty of Education and psychology [persian] 2. Zeydan. M. The relationship between the Big Five personality and leadership style with productivity training schools and school administrators West city Islamabad Journal of Psychological Studies. 2008;9(2): [persian] 3. Faghafi solok F, Raesi S, Vatankhah P. Assess the leadership style and conflict management among senior managers Urmia city hospitals. Hospital Journal. 2012;13(3): [persian] 4. Rezaee. AM. Principles of Management. Ilam.: Goyesh; 2005.[persian] 5. Hosseini MS, Amirtash A a, Mozafari AA. Describe and compare different leadership styles on organizational commitment and its dimensions from the perspective of faculty members. Journal of Movement Science and Sport. 2005;1(6): [persian] 6. Mosadegh Rad AM. The relationship between leadership styles and effectiveness of managers in Esfahan university hospitals. Journal of the Faculty of Administrative Sciences and Economics Esfahan University 2005;17(4): [persian] 7. Eebrahimi nejad G, Baloch M, Khani M. Relationship between personality traits and leadership style Rafsanjan city middle managers. MarvDasht: Azad; 2010.[persian] 8. Pooryousef S, Azadfallah P. The Relationship between Personality-Redated Characteristic, Organizational Commitment and Staff Conferontation Methods. Journal of Psychology. 2013;16(1):36-55.[persian] 9. Hejazi Y, Irvani M. The Relation ship between personality trait and functional occupation.. Journal of psycology &education. 2003;32(1): [persian] 10. Torabi A. Conflict management strategies among hospital administrators of Lorestan University of medical sciences.journal of Science Research. 2004; 2(1):51-58.[persian] 11. Nabavi. H. The study of the relationship between personality types and management styles. [dissertation]. 2004;Tehran Universities.[persian] 12. Salimi S, Karaminia R, Esmaeili A. Personality traits, management styles & conflict management in a military unit. Journal of Military Medicine. 2011;13(1):11-6.[persian] 13. Foong LC. Leadership behaviors: Effects on job satisfaction, productivity and organizational commitment. Academy of management Journal. 2001;9(4): Eslami Farsani M, Azadi A, Asadi Farsani F, Aroufzad S. Relationship between leadership styles and personality traits among woman physical education teachers. European Journal of Sports and Exercise Science. 2013;2(1): [persian] 15. Arab M, Tajvar M, Akbari F. Relation between Leadership styles and hospital performance indicators. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2007; 10(4): [persian] 16. Hersey P, Blanchard K. So you want to know your leadership style? Training and Development Journal,. 1974;35(6): Hasanian M. Leadership styles of educating departments managers in medical science university of Hamadan. Iranian Journal of Medical Education. 2004;4(12): [persian] 18. Nooraee T, Amirtash A, Tondnevis F, Behrangy MH. The relation between educational philosophy, leadership style of managers and organizational atmosphere in colleges and departments of physical education. Journal of Movement Sciences and exercise. 2006;1(7):37-52.[persian] 19. Costa P, McCrae R. Revised NEO Personality Inventory (NEOPI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEOFFI) Professional Manual. Odessa: Psychological Assessment Resources, Inc Mooradian T.A., Nezlek JB. Comparing the NEO- FFI and Saucier mini markers as measures of the Big Five. journal Personality and Individual Differences,.2000;3(5): Garoosi Farshi M. New NEO Personality Test and analyze the characteristics and factor structure among Iranian university students [dissertation. Tehran: Tarbiat Modarres University; 1998.[persian] 22. Costa PT, McCrae RR. Reply to Eysenck.Personality and Individual Differences. Tehran Hersey p, Blanchard K. Management of Organizational Behavior.[trans. Gholamreza Kabiri]. Jihad University Institute Publications; Sixth Printing فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره اول بهار 1394

8 صادقی و همكاران 24. Hersey P, Keilty JW. One on one OD communications skills. Training and development Journal. 1980: Acee. A. What is the head nurses leadership style and effectiveness in self reports by staff as measured by Hersey and Blanchard s lead instrument and human synergistic s management effectiveness profile system. PhD. Dissertation, Columbia university Balsanelli A, Cunha I, Whitaker I. Nurses leadership styles in the ICU: association with personal and professional profile and workload. journal of Rev Latino-am Enfermagem. 2009;17(1): Gohari Moghadam M, Salmanpor J. The relationship between personality traits and leadership style Project Management Fourth International Conference on Project Management; Tehran ; Salimi H, Karaminiya R, Esmaeli A. Personality traits, management styles & conflict management in a military unit. Iranian Journal of Military Medicine. 2011;13(1):18-2.[persian] 29. Khanifar H, Moghimi M, Fatehi N. The relationship between leadership style and personality trait(a&b).hospital Journal. 2010;20(11):50-45.[persian] 30. Alikhani M, Omrani A, Zangene M, Barkati H, Nafisi A, Delpasand M, et al. Mangers Personality and their Leadership Style: Application of Five-factor Personality Model. Scientific Journal of Ilam University of Medical Sciences. 2013;21(7): [persian] 16 فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره اول بهار 1394

9 Relationship between nurse managers' personality characteristics and their leadership style Amir Sadeghi, Zakieh Davoodabadi, Farshid Shamsaei Corresponding author: Sadeghi A. Assistant Professor Hamadan University of Mother and Child Care Research Center, Hamedan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran. Address: Davoodabadi Z. MSc of Management Nursing Student, Department of Nursing, Nursing & Midwifery Faculty, Hamedan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran. Shamsaei F. Assistant Professor Hamadan University of Mother and Child Care Research Center, Hamedan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran. Abstract Introduction: Organization environment obligates managers to choose proper leadership style that it matched with the current situation and their own and subordinates' personality types, it is resulted to increase efficiency and effectiveness of the organization. Aim: This study analyze the relationship between leadership style and personality characteristics of nurse managers in educational hospitals that affiliated to Hamadan University of Medical Sciences. Method : In this correlational study all nurse managers were selected (90) in educational hospitals that affiliated to Hamadan University of Medical Sciences in (2013) in Hamedan city. Data collected with a self- reported questionnaires for lea-dership style; "describing the effectiveness and flexibility LEAD- Self" and the other with (60) questions was "NEO" for assessing personality. They were standards tool that their reliability were (r=0.92) and (r=0.68) for NEO. Data were analyzed with statistics tests (χ 2 and t-independent) with α=<0/05. Results: findings showed that the majority of nurse managers had selling leadership style (52.2%). Also, there was a significant positive relationship between the extrovert- introversion personality and leadership style (p=0/030), but there was no significant relationship between leadership style and neuroticism, flexibility, agreeableness and conscientiousness personality (p 0/05). Conclusion: based on nurse managers' personality, it would be suggested that they prepare for applying participative style. Key words: leadership style, nursing managers, Personality characteristics Nursing Management Quarterly Journal of Nursing Management Fourth Year,Vol 4, No1, Spring